Περιγραφή

Ως επιστήθια κοσμήματα αλλά και ως κοσμήματα της μέσης προορίζονταν οι πόρπες και τα κιουστέκια. Οι πόρπες, δουλεμένες με όλες τις τεχνικές (χυτή, σφυρήλατη, φιλιγκράν, σαβάτ, επιχρυσωμένες), και συχνά και με συνδυασμούς τους, συγκρατούσαν, θηλύκωναν, τα δύο αντικρυστά επιστήθια ανοίγματα των ενδυμάτων (του γυναικείου σιγκουνιού, του ανδρικού γιλέκου, κ.ά) ή στερεώνονταν στην υφασμάτινη ζώνη της μέσης και συμπλήρωναν τη λειτουργία της. Τις συναντούμε μικρόσχημες, ως κλειδωτήρια (θηλυκωτάρια ή τσαπράκια ή ζάβες ή παύτες -οι ονομασίες σχετίζονταν με το μέγεθος τους), αλλά και ως τεράστια κεμέρια, πολυδιακοσμημένα (η επιφάνειά τους προκαλούσε τη διακοσμητική διάθεση) με πουλιά, δικέφαλους αετούς, φυτικά μοτίβα, άνθη, ρόδακες, κλαδιά, φύλλα, ή και αυστηρά γεωμετρικά θέματα, σπείρες, σταυρούς, κι ακόμη με κόκκινες, ρουμπινί ή πράσινες πέτρες. Στο Πωγώνι η νιόπαντρη φορούσε για μικρό χρονικό διάστημα, τις μεγάλες γιορτινές μέρες, το αργυρό ή επίχρυσο μεγάλο κεμέρι, που σηματοδοτούσε καταρχάς το διαβατήριο γεγονός του γάμου της, και, στη συνέχεια, το αφαιρούσε.