Περιγραφή

Ασημένιο επίχρυσο «χαρχάλι» από την Ήπειρο, περιλαίμια διακοσμημένα με αχάτες και τεχνητές χρωματιστές πέτρες, τέλη 19ου - αρχές 20ού αιώνα. Αθήνα, Μουσείο Ελληνικής Λαϊκής Τέχνης. Για το λαιμό και στήθος προορίζονταν μεγάλα περιδέραια, γιορντάνια, με σειρές από νομίσματα, τα χαρχάλια, επίχρυσα βαριά, με αλυσιδωτά εξαρτήματα και πολύχρωμες πέτρες, που τα στερέωναν πάνω στο ύφασμα των ενδυμάτων (γύρω στο λαιμό ή πάνω στους ώμους), με δύο γαντζάκια στις άκρες του κοσμήματος, καθώς και τραχηλιές, σειρές από αλυσίδες με κρεμασμένα νομίσματα και τετραμίδια, κι ακόμη σταυροί (εγχάρακτοι με θρησκευτικές παραστάσεις) και ωοειδή κουμπιά, χυτά και συρματερά, με κοκκιδωτό διάκοσμο, συνδεδεμένα μεταξύ τους με αλυσίδα, με μάλλον διακοσμητική χρήση, αφού την πρακτική ανάγκη εξυπηρετούσαν τα γαντζούδια άλλων επιστήθιων κοσμημάτων. Το μακρύ σιγκούνι (ή σαγιάκι) της Ζίτσας έχει, ως ιδιότυπο στόλισμα, δύο σειρές από μεγάλα μυτερά επίχρυσα κουμπιά, τις δύο ζυγιές κουμπιά, όπως τα έλεγαν, με δώδεκα κουμπιά κάθε ζυγιά, ραμμένα σε αλυσίδα, που γαντζώνεται κάθετα στις παρυφές του σιγκουνιού, μπροστά στο στήθος. Στο Πωγώνι το σαγιάκι της γιορτινής φορεσιάς φέρει επίσης δώδεκα ως δεκαπέντε μεγάλα αργυρά ασημοκούμπια.